Κανένας Λοβέρδος δε μπορεί να παίζει με το μέλλον μας…

Μερική υποχώρηση από την άκαμπτη στάση του υπουργείου Παιδείας προέκυψε μετά τη...

συνάντηση της πολιτικής του ηγεσίας με τους Πρυτάνεις και τους Προέδρους των ΑΤΕΙ, όσον αφορά την επικείμενη διαγραφή δεκάδων χιλιάδων «λιμναζόντων» ή «αιωνίων», όπως δηκτικά αποκαλούνται, φοιτητών. Πρακτικά, εξαιρούνται όσοι έχουν προσέλθει σε εξέταση μαθήματος την τελευταία διετία, οι οποίοι όμως παίρνουν παράταση μόλις ενός(!) εξαμήνου για να προλάβουν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους, με νομοθετική ρύθμιση που θα κατατεθεί από Δευτέρα 26/8. Δεδομένου ότι τον προηγούμενο μήνα ο υπουργός Παιδείας διεμήνυε σε όλους τους τόνους ότι «31 Αυγούστου αυτή η εξευτελιστική(!) κατάσταση θα αποτελέσει παρελθόν» και απειλούσε με καθολικές διαγραφές όλους όσους είχαν εισαχθεί πριν το 2003 (σε 4ετή τμήματα), ίσως η σημερινή εξέλιξη να φαντάζει ως υποχώρηση, αφού δίνει σε ελάχιστο αριθμό τελειόφοιτων τη δυνατότητα να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους. Με τον τρόπο όμως αυτό επιδιώκεται η ανοχή και η αποδοχή από την κοινωνία και την ακαδημαϊκή κοινότητα της λογικής των διαγραφών, ενώ αποκαλύπτεται και η σκοπιμότητα του γενικότερου παραλογισμού που παρακολουθήσαμε το προηγούμενο διάστημα στο θέμα αυτό, με τις διαρκείς αντιφάσεις και διαψεύσεις από πλευράς υπουργείου.

Η διαγραφή των επί πτυχίω φοιτητών, η οποία έχει νομοθετηθεί ήδη από το 2007, παρουσιάζεται ως η ενδεδειγμένη αντιμετώπιση ενός από τα κύρια αίτια της υποβαθμισμένης και ανοργάνωτης τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, χρησιμοποιώντας μάλιστα ψευδή, ανακριβή και διαστρεβλωμένα επιχειρήματα για το σκοπό αυτό. Καταρχάς μετά τα πρώτα 6 χρόνια κανένας φοιτητής δεν δικαιούται οποιαδήποτε φοιτητική παροχή (συγγράμματα, πάσο, σίτιση στέγαση), ενώ καμία δωρεάν παροχή δεν δίνεται από το 1ο έτος για όποιον σπουδάζει 2ο πτυχίο. Όταν μάλιστα το υπουργείο επικαλείται το αυξημένο γραφειοκρατικό κόστος στις διοικητικές υπηρεσίες των ιδρυμάτων (γραμματείες, βιβλιοθήκες κτλ), θα πρέπει να θεωρεί ότι απευθύνεται σε ηλιθίους, εφόσον την ίδια στιγμή θέτει σε διαθεσιμότητα και δρομολογεί απολύσεις εκατοντάδων διοικητικών υπαλλήλων στα μεγαλύτερα πανεπιστήμια της χώρας. Το δε επιχείρημα της «νόθευσης» των δεικτών και των στατιστικών στοιχείων είναι ανυπόστατο, εφόσον τα ιδρύματα γνωρίζουν ανά εξάμηνο και σε ετήσια βάση τον ακριβή αριθμό των φοιτητών που εγγράφονται και δηλώνουν μαθήματα.

Το πιο ουσιαστικό όμως αντεπιχείρημα στη λογική των διαγραφών δεν είναι άλλο από την ανθρωποκεντρική διάσταση που πρέπει να διέπει την παιδεία μας, σε αντίθεση με την πλήρη ποσοτικοποίηση και στατιστικολαγνεία που διέπει το αγγλοσαξονικό μοντέλο. Όταν μάλιστα αναφερόμαστε σε ανθρώπους οι οποίοι κέρδισαν επάξια και αξιοκρατικά μια θέση στο ελληνικό πανεπιστήμιο, η οποία δεν τους χαρίστηκε από κανέναν, θα πρέπει να υπάρχει και μεγαλύτερος σεβασμός από την πολιτεία. Οι άνθρωποι αυτοί δεν είναι «τεμπέληδες», «ανίκανοι» και «αδιάφοροι». Στην πλειοψηφία τους αναγκάστηκαν να διακόψουν τις σπουδές τους για οικονομικούς λόγους, ίσως λόγω προβλημάτων υγείας ή άλλων οικογενειακών προβλημάτων είτε τις εγκατέλειψαν γιατί αντιλήφθηκαν τις ισχνές προοπτικές επαγγελματικής αποκατάστασης που τους παρείχε το πτυχίο τους τη δεδομένη χρονική στιγμή. Όλα αυτά αποδεικνύουν ότι το φαινόμενο της καθυστέρησης της λήψης πτυχίου είναι η αποτύπωση των χρόνιων προβλημάτων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, ιδιαίτερα των ελλείψεων στη φοιτητική μέριμνα, καθώς και ευρύτερων κοινωνικών προβλημάτων, τα οποία έχουν πολλαπλασιαστεί και οξυνθεί στη διάρκεια της κρίσης. Πολλοί μάλιστα εξ αυτών, ιδιαίτερα στο Σύλλογό μας, μπήκαν σε μια διαδικασία να επαναδραστηριοποιηθούν και να διεκδικήσουν το πτυχίο τους πολλά χρόνια μετά, έστω και για την προσωπική τους ολοκλήρωση. Ποιος έχει το δικαίωμα να τους στερήσει αυτή τη δυνατότητα και για ποιο λόγο;

Παράλληλα θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι τα κίνητρα που υπαγορεύουν τη διαγραφή είναι τόσο οικονομικά, όσο και ιδεολογικά και αφορούν κυρίως όλους τους υπόλοιπους φοιτητές που ΔΕΝ διαγράφονται. Όσον αφορά το πρώτο σκέλος, η διαγραφή δεκάδων χιλιάδων εγγεγραμμένων φοιτητών, θα οδηγήσει σε «τεχνητή» αύξηση των ανά φοιτητή κρατικών δαπανών για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, καθώς και την αναλογία διδασκόντων και διοικητικού προσωπικού σε όλα τα ιδρύματα, εφόσον οι δείκτες πράγματι βασίζονται στους εγγεγραμμένους φοιτητές. Τη στιγμή εκείνη θα είναι ακόμα πιο εύκολο να υλοποιηθούν περαιτέρω περικοπές στους προϋπολογισμούς, επιπλέον της νέας περικοπής κατά 18% που οδηγεί σε σωρευτική μείωση κατά 70% την τελευταία πενταετία, ενώ παράλληλα θα δημιουργηθεί ένα «πλεονάζον» διδακτικό και διοικητικό προσωπικό για το νέο γύρο διαθεσιμότητας και απολύσεων (βλέπε και πιθανότητα για Αθηνά 2). Όσον αφορά τους ίδιους τους φοιτητές που διαγράφονται ενδέχεται να «σπρωχθούν» να συμπληρώσουν τις πιστωτικές μονάδες που θα τους λείπουν σε κάποιο ιδιωτικό κολλέγιο, διαλύοντας έτσι και την έννοια του πτυχίου. Υπάρχει πάντα και το ενδεχόμενο, που έχει ήδη προτείνει ο ΟΟΣΑ και μερίδα μελών ΔΕΠ, όσοι ενδιαφέρονται για τη συνέχιση των σπουδών τους να επιβαρύνονται με δίδακτρα αντί να διαγραφούν, ανοίγοντας το δρόμο για την καθολική επιβολή τους. Όσον αφορά το ιδεολογικό σκέλος, το οποίο αποτυπώνεται ξεκάθαρα στον Νόμο-Απορρύθμισης Διαμαντοπούλου-Αρβανιτόπουλου, η ίδια ακαδημαϊκή λειτουργία θα πραγματοποιείται υπό την απειλή του ν+2, των διαγραφών, των χαμένων εξαμήνων σε συνδυασμό μάλιστα με την εισαγωγή μαθημάτων-αλυσίδων, με αποτέλεσμα σε βάθος χρόνο να πληγούν περισσότερο όσοι χρειάζεται να εργάζονται παράλληλα και όχι μόνο. Όλα αυτά αναμένεται να διατυπώνονται ξεκάθαρα τόσο στους Οργανισμούς των ιδρυμάτων που αναμένεται να έρθουν στη Σύγκλητο προς έγκριση το επόμενο διάστημα, όσο και στους Εσωτερικούς Κανονισμούς που θα ακολουθήσουν. Η διαγραφή των επί πτυχίω φοιτητών αποτελεί λοιπόν έναν ακόμη κρίκο στην προσπάθεια μετατροπής της δημόσιας ανώτατης εκπαίδευσης από δημόσιο αγαθό, σε προνόμιο λίγων.

Αντιλαμβανόμενοι τη στόχευση του υπουργείου, των δραματικών επιπτώσεων εφόσον διαγραφούν χιλιάδες συμφοιτητές μας τόσο για τους ίδιους, όσο και για όλους εμάς που δεν απειλούμαστε άμεσα, τοποθετούμαστε ξεκάθαρα ενάντια στις διαγραφές και καλούμε τις πρυτανικές αρχές και τους κοσμήτορες να μην προχωρήσουν σε ΚΑΜΙΑ διαγραφή φοιτητή, εάν δεν ερωτηθεί και δεν συναινέσει ο ίδιος. Ταυτόχρονα απαιτούμε να συνεδριάσει άμεσα η Σύγκλητος και να πάρει απόφαση, η οποία αφενός να επιτρέπει σε ΟΛΟΥΣ τους φοιτητές που έκαναν δήλωση μαθημάτων να συμμετάσχουν κανονικά στην ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗ εξεταστική του Σεπτεμβρίου, αφετέρου να τους επιτρέπει να συμμετάσχουν κανονικά στις εξεταστικές που απαιτούνται για την ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ των ΣΠΟΥΔΩΝ τους.