Σε πήρε ο Λαμπράκης... σε πήρε η ΛΕΥΤΕΡΙΑ...
Γιατί, αλήθεια, τέτοια αδιαφορία, που να φτάνει στα όρια της περιφρόνησης της ιστορίας;
Γιατί να πηγαίνουν χαμένες τόσες θυσίες γενιών, χωρίς τη στοιχειώδη απονομή φόρου τιμής.
Πόσοι από εμάς άραγε γνωρίζουν ότι ο Σύλλογος Φοιτητών του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ονομάζεται"Σωτήρης Πέτρουλας";
Ποιος ήταν, όμως, τελικά ο Πέτρουλας και ποια η συνεισφορά του στο γράψιμο της ιστορίας;
Ερωτήματα, που για χρόνια ολόκληρα ουδείς σε αυτό το Πανεπιστήμιο αξιώθηκε να απαντήσει. Γεγονότα που τιμούν ανθρώπους και ιδανικά και κανείς δε βρέθηκε να μνημονεύσει. Μια λησμονιά χρόνων δε μπορεί παρά να σε αφυπνίσει. Έναχρέος και μια υποχρέωση μαζί, που σε καλούν να ξυπνήσεις μνήμες, να προσφέρεις κι εσύ το δικό σου λιθαράκι στην αξία της θυσίας και του αγώνα.
Γιατί ο Πέτρουλας, αν και ήταν εικοσιτριών ετών φοιτητής, έγραψε ιστορία.
Την ιστορία μιας ολόκληρης γενιάς.
Την ιστορία της Δημοκρατίας.
Έστω και τώρα, 36 χρόνια μετά, ας διαβάσουμε δυνατά το συγκλονιστικό τότε... Ας μάθουμε το γιατί και το πως. Την αξία των ιδανικών και το κόστος της θυσίας. Την προσφορά του αγώνα και το κέρδος του αίματος, που σίγουρα έπιασε τόπο. Αλλά γιατί άραγε να πληρώνουμε πάντα τους "φονιάδες" με νεανικό αίμα για να μας αφήνουν ήσυχους;
Σωτήρη Σ' ευχαριστούμε...
Βιογραφικό
Γεννήθηκε το 1943 στη Μάνη από εργατική οικογένεια, η οποία αναγκάσθηκε να μετακομίσει στην Αθήνα, ύστερα από διώξεις, την περίοδο του εμφυλίου. Από πολύ μικρός ήταν ευαισθητοποιημένος γύρω από τα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα και για το λόγο αυτό οργανώνεται στη Νεολαία Ε.Δ.Α. Σα μαθητής φοίτησε σε νυχτερινό σχολείο στην Εμπορική Σχολή στην Πλατεία Κλαυθμώνος. Διακρίθηκε ιδιαίτερα και για το λόγο αυτό πέτυχε την εισαγωγή του στην Α.Σ.Ο.Ε.Ε. το 1960 με υποτροφία. Στα φοιτητικά του χρόνια εξελίχθηκε σε ηγετικό στέλεχος τηςΝεολαίας Ε.Δ.Α. Πρωταγωνίστησε στα κινήματα της Ελληνικής νεολαίας για τη Δημοκρατία. Για πολιτικούς λόγους αποβλήθηκε για έναν χρόνο από τη σχολή.
Μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της Νεολαίας Ε.Δ.Α.ερχόταν σε σύγκρουση με το κλίμα τρομοκρατίας που επικρατούσε στα Πανεπιστήμια με κύριο εκφραστή τηνΕ.Κ.Ο.Φ. (γνωστός πρωτεργάτης της ο Μιλτιάδης Έβερτ), καθώς και με το Σπουδαστικό Τμήμα της Ασφάλειας. Στα γεγονότα των Ιουλιανών του 1965 πρωτοστάτησε μέσα από το κίνημα του 1 1 4 για Δημοκρατία και Ελευθερία. (Εδώ να θυμίσουμε ότι μετά την παραίτηση του Γ. Παπανδρέου ο Βασιλιάς δίνει διερευνητική εντολή στο Νόβα για σχηματισμό κυβέρνησης. Υπουργός Δημόσιας Τάξης ορίστηκε ο Τούμπας ενώ ο Μητσοτάκης ορίστηκε Υπουργός Συντονισμού).
Και τη μοιραία νύχτα της 21ης Ιουλίου χτυπημένος συλλαμβάνεται από αστυνομικούς στις 10:00 το βράδυ στη συμβολή των οδών Σταδίου και Χρήστου Λαδά. Η πρώτη καταγραφή του χτυπημένου Πέτρουλα αναφέρεται στις 03:00 το πρωί της 22ας Ιουλίου στο Σταθμό Α' Βοηθειών στην Γ' Σεπτεμβρίου όπου και διαπιστώνεται ο θάνατός του. Αυτόματα εκτυλίσσεται μια λυσσαλέα προσπάθεια γρήγορης ταφής -πριν καν ανατείλει ο ήλιος- και απόκρυψης της αλήθειας.
Ωστόσο τα ερωτήματα γύρω από τις συνθήκες θανάτου του παραμένουν αναπάντητα 36 χρόνια μετά :
- Που βρισκόταν ο Πέτρουλας από τις 10:00 μ.μ. που τον παραλαμβάνει η κλούβα μέχρι τις 3:00 π.μ. που δηλώνεται στο Σταθμό Α' Βοηθειών ;
- Είναι τυχαίο ότι αστυνομικοί με στολές γιατρών διαπίστωσαν το θάνατό του ;
- Γιατί επιδίωξαν την ταφή του κρυφά από τους δικούς του και πριν ανατείλει ο ήλιος;
- Γιατί δεν επέτρεψαν σε γιατρούς της οικογένειας Πέτρουλα να κάνουν νεκροψία;
- Η επίσημη κρατική ιατροδικαστική εκδοχή κάνει λόγο για θάνατο από ασφυξία λόγω δακρυγόνου. Πώς όμως εξηγούνται τα ολικά σχισίματα στο λαιμό του που διαπίστωσαν οι δικοί του όταν πήραν τον νεκρό; Μήπως ήθελαν να καλύψουν τις μελανιές από πιθανό στραγγαλισμό;
- Είναι αλήθεια ότι είχαν εκδοθεί και αεροπορικά εισιτήρια προκειμένου να φυγαδευτεί ο νεκρός και να πεταχτεί στη θάλασσα σύμφωνα με τη μαρτυρία της Μάνας;
- Είναι αλήθεια πως είχαν αφαιρεθεί από το νεκρό ο εγκέφαλος και τα πνευμόνια πράγμα που θα αποδείκνυε την πραγματική αιτία θανάτου; Η εκταφή πάντως, όπως μαρτυρεί η Μάνα, απέδειξε πως το κρανίο του Πέτρουλα είχε δεχθεί ραφή από χειρουργική επέμβαση.
Η ιστορία μετά από 29 χρόνια ζητάει επιτέλους να καλύψει τα κενά της...
Ιουλιανά 1965
Bρισκόμαστε στον Ιούλιο του 1965. Περίοδος έντονων πολιτικών ζυμώσεων και αναταραχών. Περίοδος όπου η δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου αμφισβητείταιστην άσκηση των καθηκόντων της από το νέο βασιλιά Κωνσταντίνο. Η κυβέρνηση της Ένωσης Κέντρου αντιλαμβανόμενη τον ανακτορικό ρόλο που παίζει ο Υπουργός Εθνικής Αμύνης Π. Γαρουφαλιάς, ζητά την αντικατάστασή του, αλλά παρεμποδίζεται από τον Κωνσταντίνο, που δεν υπογράφει το αντίστοιχο Βασιλικό Διάταγμα. Πρωθυπουργός και Βασιλιάς ανταλλάσσουν πέντε επιστολές, όπου, τελικά διαπιστώνεται, ότι η κυβέρνηση τελεί υπό βασιλική κηδεμονία. ΟΓ. Παπανδρέου δεν αποδέχεται τον εξευτελισμό και στις 15 Ιουλίου παραιτείται. Ο λαός ξεχύνεται στους δρόμους εκδηλώνοντας την πίστη του στην νόμιμη κυβέρνηση του (την οποία είχε εκλέξει 1,5 χρόνο πριν, τον Φλεβάρη του '69 με 52,72% και 171 έδρες). Ταυτόχρονα στα ανάκτορα αναζητούνται βουλευτές από την Ένωση Κέντρου για το σχηματισμό νέας κυβέρνησης. Είναι οι λεγόμενοι αποστάτες, που θα καταφέρουν να πάρουν από τη Βουλή ψήφο εμπιστοσύνης, το Σεπτέμβρη, αφού έχουν ήδη προηγηθεί δύο αποτυχημένες προσπάθειες σχηματισμού κυβέρνησης. Όλο αυτό το διάστημα της αυλικής συνταγματικής εκτροπής, ο λαός βρίσκεται κάθε νύχτα στους δρόμους, δίνοντας με δυναμισμό τη δική του μάχη υπέρ της Δημοκρατίας. Σε εκείνες τις πρώτες διαδηλώσεις και συγκεκριμένα το βράδυ της 21ης Ιουλίου 1965βρίσκει το θάνατο ο φοιτητής της Ανωτάτης Εμπορικής, Σωτήρης Πέτρουλας. Εδώ θα πρέπει να θυμίσουμε ότι εκείνη την περίοδο δημιουργείται το κίνημα του "114" (ένα, ένα, τέσσερα), που αναφέρεται στο τελευταίο άρθρο του Συντάγματος "Η τήρησις του Συντάγματος επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων" και αντιπροσώπευε το αίσθημα του λαού για Δημοκρατία, ενάντια στις παρεμβάσεις του Παλατιού.
Η δολοφονία
Ήταν συγκεντρωμένοι στα Προπύλαια, με τις σημαίες, τα λάβαρα και τα πανώ τους, σκεπάζοντας κατάστρωμα και πεζοδρόμια, δέκα χιλιάδες αγόρια και κορίτσια, ο ανθός του τόπου, η ελπίδα του αύριο.
Χιλιάδες στόματα ζητούσαν με μια φωνή "Εξω οι δούλοι της Αυλής. Κάτω οι προδότες. Δημοκρατία".Άξαφνα η λαοθάλασσα έπιασε να βαδίζει αργά, πυκνή και τρικυμισμένη για την οδό Κοραή ή ν' ανεβαίνει την Πανεπιστημίου προς την πλατεία Συντάγματος.
Ένα κορίτσι φώναξε: "Στη Σταδίου ρίχνουν αέρια, τα τέρατα!". Κι άρχισε ο πανικός. Την ίδια στιγμή, από πολλές μεριές, μεγάλες ομάδες αστυνομικών ρίχνονταν πάνω στα πλήθη που σκορπούσαν, και τυφλά μανιασμένα κατέβαζαν πάνω στα κεφάλια τους τα κλομπς. Όποιος έπεφτε χάμω δεν εύρισκε λύπηση. Τον κλωτσούσαν, τον ποδοπατούσαν μες τους καπνούς των δακρυγόνων.
"Τούμπα δολοφόνε, Μητσοτάκη Αλ Καπόνε"
"Η Αθήνα καίεται, κατάρα στους προδότες"
Σα μακρινός απόηχος έφταναν οι κραυγές των σπουδαστών, πότε από την Ομόνοια, πότε από την Ακαδημίας, πότε από το Σύνταγμα. Είχαμε πράγματι σκοτωμένους; Γιατί αυτή η βάρβαρη επίθεση, αφού η συγκέντρωση διαλυόταν ειρηνικά; Ήταν η αντεκδίκηση της Δεξιάς στη θριαμβευτική κάθοδο του Παπανδρέου προχτές; Τίποτε, είχαμε ξαναμπεί στον αστερισμό του παρακράτους και της τρομοκρατίας, το ίδιο που πριν δύο χρόνια δολοφόνησε τον Λαμπράκη. Πάνω από τη χαμένη άνοιξη μετεωριζόταν τώρα ο γύπας του πραξικοπήματος έτοιμος να ριχτεί και να σπαράξει τον τόπο.
"...Εκείνο το βράδυ μου τηλεφώνησε πως θα αργούσε. Ασυναίσθητα προέτρεψα τ' αδέρφια του να φάνε και να ξαπλώσουν. Όμως εκείνα τον περίμεναν. Περιμένοντάς τον, λαγοκοιμήθηκα. Ξάφνου το κουδούνι χτύπησε δαιμονισμένα. Ήταν από την χωροφυλακή. Τι να ήθελαν τέτοια ώρα Παναγιά μου; Ρωτούσαν για το Σωτήρη.
- Μέσα είναι, κοιμάται και τρέχω αλαφιασμένη προς το δωμάτιό του. Η θέα του άδειου κρεβατιού μου πάγωσε την καρδιά. Κάτι κακό συμβαίνει.
- Μην πανικοβάλλεστε. Τον έχουν λίγο χτυπημένο σε νοσοκομείο. Να μην διανοείστε ότι θα κάνετε ρούπι από εδώ.
- Μου πήρατε το παιδί και μας κρατάτε και κρατούμενους άθλιοι.
- Πάρτε το όπως θέλετε. Από εδώ δε θα το κουνήσετε.
Σαν αγρίμι στο κλουβί, πληγωμένη από το να μην μπορώ να δω τ' αγόρι μου. Η ώρα προχώρησε. Αυτή τη φορά άνθρωποι της ΕΔΑ πέρασαν το κατώφλι του ανήσυχου σπιτιού. Έκαναν πως δε γνώριζαν, όμως το κακό το μήνυσαν στον άνδρα μου. Εγώ αγνοούσα τα πάντα.
Σε λίγο η Αστυνομία μας οδηγεί στην Ασφάλεια. Τέτοια εντολή είχαν. Τίποτα παραπάνω. Μα πως να ησυχάσω στο τζιπ; Να σου στερούν το ακριβοπαίδι σου, να μην ξέρεις που βρίσκεται το σπλάχνο σου, πως να είναι, χτυπημένος, μονάχος;
- Που μας πάτε επιτέλους; Δεν φτάνει που μας πήρατε το παιδί, μας θέλετε και κρατούμενους;
Στο τμήμα, μας φέρανε γλυκό. Ακούς γλυκό κανταΐφι στις 04:00 τα μεσάνυχτα. Εγώ δε θέλω γλυκό, τους λέω, τρίψτε το στα μούτρα σας, εγώ θέλω το γιο μου. Αρπάζω όποιον βρίσκω μπροστά μου και λέω: βρεπαλιόσκυλα, σκοτώνετε τα παιδιά του λαού με πενταροδεκάρες. Μάνα δε σας γέννησε κι εσάς, μάνα δεν κλαίει για σας;
Την ίδια ώρα στο γραφείο του Καραμπέτσου (αρχηγός Αστυνομίας) πιέζουν τον άντρα μου να υπογράψειότι ήταν ατύχημα.
Και υπογράφει...
Φόνος εκ προ μελέτης
-Είμαστε πρόθυμοι να διαθέσουμε τα έξοδα της κηδείας.
Παιδί μου, λεβέντη μου, αηδόνι και λιοντάρι.
Κακούργοι, καταραμένοι να' στε.."
- Σκότωσαν το Σωτήρη.
-Τον πήγαν στο Νεκροτομείο. Οι μπάτσοι έχουν ζώσει την περιοχή και δεν αφήνουν κανένα να πλησιάσει.
"...Κάποιος, ευλογημένος να' ναι, κρυφά μου μηνύει να τρέξουμε στην Κοκκινιά. Σκοπεύουν να τον θάψουν μόλις βγει ο ήλιος. Τρέχουμε. Ένα μικρό γεροντάκι, παπάς, μας πλησιάζει. Μας δείχνει τον τάφο που πριν λίγο επιχείρησαν να θάψουν το Σωτήρη μου.
- Χριστιανική κηδεία στις 01:00 τα μεσάνυχτα. Δεν έχετε επιτέλους ούτε ιερό ούτε όσιο; Πριν βγει ο ήλιος μου ζητάτε λειτουργία; Ούτε οι Γερμανοί δεν το αποτόλμησαν. Αντίχριστοι. Είχε αντιδράσει καθοριστικά ο παπάς..."
- Το πτώμα του Σωτήρη εξαφανίστηκε από το Νεκροτομείο. Απαγωγή νεκρού, για φαντάσου !
Ο Μίκης όμως μαζί με Μπριλλάκη, Νεφελούδη, Ηλιόπουλο, κινούνται δραστήρια για να σταματήσουν την ταφή και να γίνει νεκροψία με την παρουσία γιατρών της οικογένειας. Διότι λένε υπάρχουν πληροφορίες πως ο Σωτήρης στραγγαλίστηκε. Όλοι στο Νεκροταφείο της Κοκκινιάς.
"...Καψάσκης προς Τούμπα: Κύριε υπουργέ, παραιτούμαι, είμαι εγκλωβισμένος από δικηγόρους. Ο Ηλιόπουλος παίρνει βίαια το ακουστικό.
- Θέλουμε το νεκρό μας στο σπίτι.
- Και που θα τον θάψετε;
- Στον κήπο μου δολοφόνοι, αρκεί να μας τον δώσετε. Να τον χαρώ για τελευταία φορά. Έστω και σιωπηλό.
- Τ' ακούς Τούμπα; λέει η Μάνα. Φοβάστε το Σωτήρη μου ακόμα και νεκρό;
- Πάρτε τον λοιπόν αλλά να ξέρετε κ. Ηλιόπουλε ότι αναλαμβάνετε ευθύνες για οτιδήποτε κι αν συμβεί. (απόκριση Τούμπα)
- Εγώ δεν υπογράφω συναλλαγματικές. Ο λαός κλαίει το νεκρό του. Εσείς να προσέχετε πως πορεύεστε..."
Μέσα από τις πικροδάφνες μια καθαρή φωνή, γεμάτη οργή και σπαραγμό, έπιασε το μοιρολόι.
Αχ και δεν τους έδωνες μιλιά,
τι δεν εμπόρας καψερό,
είχες τη σφαίρα στο λαιμό,
κι αδέρφι, ω αδέρφι, αδέρφι.
Ο Σωτήρης ζει. Κάτω οι δολοφόνοι. Ένα ένα τέσσερα.
Λίγο πριν από τις δύο το πτώμα του Πέτρουλα μπήκε στο Νεκροτομείο. Στο μεταξύ είχαν φτάσει κι οι δικοί του. Όταν η μάνα του αντίκρισε τους αστυνομικούς ξέσπασε σε λυγμούς. Καθάρματα. Τι σας έκανε το παιδί μου και το σκοτώσατε;
Πέστε μου, δολοφόνοι. Γιατί σκοτώσατε το Σωτήρη μου;
Ψηφίσματα, διαμαρτυρίες, τηλεγραφήματα. Η Ελλάδα σειέται απ' άκρη σ' άκρη. Οι επαρχίες δεν πάνε πίσω από την Αθήνα και την Θεσσαλονίκη. Δημοτικά Συμβούλια, οργανώσεις, σύλλογοι, συνδικάτα, ενώσεις, οι πάντες.
Η γενική επιφυλακή της Αστυνομίας συνεχίζεται. Πότε θα γίνει η κηδεία κι από που.
Η σκιά του καπνοκοπτήριου πλάκωνε το χαροκαμένο σπίτι, σου καταπλάκωνε και την ψυχή. Το άχαρο κτίριο, με τα σπασμένα τζαμοπαράθυρα θα μπορούσε να είναι το σύμβολο της εγκατάλειψης και της μιζέριας αυτής της φτωχογειτονιάς.
Είχαν τοποθετήσει χάμω το λείψανο μέσα σε φέρετρο με κρυστάλλινες πλευρές ένα ξανθό παλικάρι ψηλό, ένα μέτρο και ογδόντα, είκοσι τριών χρονών λεβέντης πάνω στην καλύτερη ώρα του. Από πάνω του, ορθοί με σφιγμένα δόντια, ο πατέρας, ο αδερφός και δυο άλλοι συγγενείς ή χωριανοί.
Ο χώρος γύρω από το σπίτι γέμιζε νεολαίους, που είχαν πει το τελευταίο χαίρε, μα δεν έφευγαν. Περίμεναν εκεί, και όλη τους η στάση έδειχνε πως θα έδιναν μάχη και θα γινόταν σκοτωμός, αν η αστυνομία επιχειρούσε κι άλλη απαγωγή.
Μέσα στο πλήθος μπορούσες να διακρίνεις πολλούς μυστικούς με πολιτικά. Τους αναγνώριζες από το ύφος, το άγαρμπο κόψιμο της φορεσιάς και πιο πολύ από τα μαύρα μυτερά σκαρπίνια τους.
Κάποιος έριξε την ιδέα να καθίσουμε χάμω σταυροπόδι. Σε λίγο δεν έβλεπες ως ψηλά τον ανήφορο παρά μόνο τους μυστικούς όρθιους. Ήταν κωμικοί στην αμηχανία τους, κοιτάζονταν, πολλοί κάθισαν κι άλλοι έκαναν πως φεύγουν πίσω από το καπνοκοπτήριο.
Κάποιος έπιασε να τραγουδάει από τον Επιτάφιο. Είχε ζεστή σωστά βαλμένη φωνή.
Μέρα Μαγιού μου μίσεψες,
μέρα Μαγιού σε χάνω
άνοιξη, γιε, που αγάπαγες...
Τριακόσια στόματα πήραν χαμηλόφωνα το σκοπό, που υψώθηκε πάνω από τα κεφάλια μας και πέρα από τη φτωχογειτονιά. Τα νιάτα θρηνούσαν τον λεβέντη τους και τη χαμένη άνοιξη, με λόγια που σε σφάζανε.
...και δίχως να χορταίνεις
άρμεγες με τα μάτια σου
το φως της οικουμένης.
Η Ματθίλδη έβαλε το χέρι της μέσα στη φούχτα μου. Σουρούπωνε. Ο αέρας μύριζε δυνατά γαρίφαλα και νάρκισσους. Κοίταξα γύρω μου κι είδα πολλά ζευγάρια να κάνουν τη χειρονομία της Ματθίλδης.
Άνοιξη, άνοιξη της νιότης και του κόσμου, μαχαιρωμένη άνοιξη, ως πότε πιά;
Το πλήθος συνέχιζε να φτάνει, καθένας έβρισκε λίγο χώρο και καθόταν αθόρυβα. Ο κύκλος απλωνόταν. Όταν είπαν το στίχο: και τώρα εσβήστης κ' έσβησε το φέγγος κ' η φωτιά μας, ακούστηκε ένας πλατύς αναστεναγμός κι έγινε σιωπή.
Κι ο κόσμος να έρχεται, να μη σταματάει. Χιλιάδες φωνές είχαν πάρει τον Επιτάφιο και χαμηλά - χαμηλά τον τραγουδούσαν. Άκουες λυγμούς κοριτσιών, έβλεπες γέρους να κλαίνε μέσα στο μαντήλι τους.
Σα να πέρασε τις χιλιάδες που ξαγρυπνούσαν ένα κύμα καινούριου σφρίγους. Τα κορμιά στυλώνονταν:"Νικήσαμε!". "Σιγά, σεβαστείτε το νεκρό!". "Ο Σωτήρης νίκησε, ο Σωτήρης ζει!".
Η Μαλτθίδη μου πίεζε την παλάμη πάνω στην καρδιά της: "Μπράβο του! Κι αυτή τη μάχη την κέρδισε, ακόμη και νεκρός!".
Κι όταν μπήκε για καλά το πρωινό κι ο ήλιος έπιασε να καίει, ο Σωτήρης ετοιμάστηκε για την τελευταία του κατοικία.
Εικοσιπέντε χιλιάδες συγκεντρωμένοι από νωρίς στον Κολωνό, ξέσπασαν σε ένα πανδαιμόνιο από ζητωκραυγές, χειροκροτήματα, ιαχές και κατάρες, όταν φάνηκε στο κατώφλι το λείψανο.
- Ο Σωτήρης ζει !
Ένα δάσος από χέρια πασχίζει ν' αγγίξει για τελευταία φορά το φέρετρο.
Επιτέλους σχηματίζεται η πομπή.
Προπορεύεται η σημαία του 114, το Κεντρικό Συμβούλιο των Λαμπράκηδων με το Μίκη Θεοδωράκηεπικεφαλής, αντιπροσωπείες της νεολαίας, πολιτικοί. Πίσω από το νεκρό οι συγγενείς του κι ύστερα η Αθήνα ολόκληρη.
Σωτήρη Πέτρουλα αηδόνι και
λιοντάρι, βουνό και ξαστεριά.
Σωτήρη Πέτρουλα σε πήρε ο Λαμπράκης,
σε πήρε η Λευτεριά.
Η πομπή περνάει από την οδό Λένορμαν, από την πλατεία Μεταξουργείου, τη λεωφόρο Αχιλλέως, την Αγίου Κωνσταντίνου:
Σωτήρη Πέτρουλα οδήγα το Λαό σου,
οδήγα μας μπροστά.
Η τελευταία διαδήλωση του Σωτήρη:
Μάρτυρες, ήρωες οδηγούνε
τα γαλάζια μάτια σου
μας καλούνε.
Κι όταν είδα τον πατέρα του ήρωα, που τον είχαν σηκώσει στα χέρια οι φίλοι του παιδιού του, τον άκουσα να λέει:
"Αδέρφια του παιδιού μου... Ο Σωτήρης ζει... Αγωνισθείτε για το ξερίζωμα του φασισμού... Ο Σωτήρης μου γι' αυτό θυσιάστηκε... Δεν θέλω να κλαίτε... Εμπρός στον αγώνα για τη Δημοκρατία..."
Κι έτσι με συνεπήρε και μένα το παραλήρημα του κόσμου και πίστεψα μαζί με τον πατέρα του, και πίστεψα μαζί με τον κόσμο, πως ο Σωτήρης δεν πέθανε.
Κι όταν στην οδό Σταδίου, στο σημείο, που όπως θα πει σε λίγο ο Μίκης, οι εχθροί επισήμαναν, απομόνωσαν και σκότωσαν τογελαστό παιδί, τα πλήθη αυθόρμητα παραμέριζαν, αφήνοντας στην άσφαλτο και το πεζοδρόμιο ένα κενό...Τι κενό; Ένα λοφίσκο από κόκκινα γαρίφαλα και τριαντάφυλλα, που ψήλωνε από στιγμή σε στιγμή:
... τα γαλάζια μάτια σου μας καλούνε.
Κι αντηλαλήσαν τα συνθήματα:
Ενότητα.
Ο στρατός με τον λαό.
ΚΙ ΑΝ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΠΕΘΑΝΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΘΕΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΔΑΦΝΗ. ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΚΑΝΕΙΣ ΠΕΘΑΙΝΕΙ.
"Και γιατί όχι; Κι αν χάθηκε μια άνοιξη, στο χέρι τους είναι να την ξαναφέρουν ακόμη πιο μεγάλη και λαμπρή.
Ο Σωτήρης ζει. Ο παλμός της ζωής του μετατράπηκε σε ενέργεια, γίνηκε κινητήρια δύναμη, που εμψυχώνει κι ενθουσιάζει κι εμπνέει και οδηγεί.
Ευλογημένοι όσοι στα μαρμαρένια αλώνια νικούν το Χάρο, όπως ο Σωτήρης Πέτρουλας."
(Τα πλάγια γράμματα είναι μαρτυρίες της ίδιας της μητέρας του.) Τα όσα διαβάσατε ήταν μια πρώτη προσέγγιση στην ιστορία, το έργο και τη θυσία του Σωτήρη Πέτρουλα. Πηγές μας ήταν οι δικοί του άνθρωποι η Μάνα του Σωτήρη και ο αδερφός του Παναγιώτης, συνδικαλιστές της ΑΣΟΕΕ την περίοδο 1974-75 το βιβλίο η "Χαμένη Άνοιξη" του Στρατή Τσίρκα, απ' όπου και τα αποσπάσματα στις σελίδες 4 - 6, η εφημερίδα "ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ" της Πέμπτης 15 Ιουλίου 1993 και τέλος φωτογραφίες πάρθηκαν και από το βιβλίο "Ιουλιανά 1965, 100 μέρες που συγκλόνισαν την Ελλάδα" του Φ. Λάδη.
Εμείς από την πλευρά μας θέλουμε να γνωστοποιήσουμε ότι η σημερινή μας έκδοση ήταν μόνο η αρχή. Η αρχή μιας ευθύνης, ενός χρέους που νιώθουμε και που με τίποτα δεν μπορούμε να προσπεράσουμε. Πολύ σύντομα λοιπόν να είστε σίγουροι ότι θα επανέλθουμε.
Σαν τον αητό φτερούγαγε
στη στράτατον καμαρών'
η γειτονιά στα παραθύρια
με χαμηλά τα μαύρα του τα μάτια
λεβέντης εροβόλαγε.
Στα μάτια του ένα σύννεφο
μες στη καρδιά του σίδερο.
Κυλάει το αίμα, σκέπασε τον ήλιο
και ο χάρος εροβόλαγε.
Σφαλούν τα μάτια και οι καρδιές
σφαλούν τα παραθύρια
μετά χυμάει ο χάροντας καβάλα
και κείνος χαμογέλαγε.
Ποιος κατεβαίνει σήμερα στον Άδη;
Ποιον κουβεντιάζ' η γειτονιά και ανανταριάζει;
Γιατί βουβαίνονται βουνά και κάμποι;
Λεβέντης εροβόλαγε.
Προτάσεις μνήμης
Το αφιέρωμα μας αυτό, ελπίζουμε να γίνει αιτία να θυμηθούμε πολλά. Από αυτά που μας ενώνουν και μας τιμούν. Να θυμηθούμε ένα κομμάτι της ιστορίας μας. ΤονΣωτήρη Πέτρουλα.
Γιατί είμαστε αντίθετοι στη λήθη, στην αδιαφορία και στον ατομικό απομονωτισμό της εποχής μας.
Γιατί θέλουμε να φέρουμε στην επιφάνεια γεγονότα και καταστάσεις "επιμελώς ξεχασμένες" που σημάδεψαν την Ελληνική κοινωνία και τον εκπαιδευτικό χώρο, κινητοποιώντας τεράστιες λαϊκές δυνάμεις ενάντια στην καταπίεση και στον αυταρχισμό. Ενάντια στην ασυδοσία του αστυνομικού κράτους και των παραοργανώσεων που έκαναν θραύση τρομοκρατώντας και εκβιάζοντας τους φοιτητές.
Ολοκληρώνοντας την παρέμβαση μας αυτή καταθέτουμε τις σκέψεις μας, πιστεύοντας ότι είναι καιρός να ταρακουνήσουμε τα θολά και στάσιμα νερά της σημερινής πραγματικότητας.
Συγκεκριμένα ΔΙΕΚΔΙΚΟΎΜΕ:
- Να ενεργοποιηθεί επιτέλους ο Σύλλογος Φοιτητών και να ασχοληθεί με τα καθημερινά προβλήματα των φοιτητών καθώς και με τα γενικότερα αιτήματα της Ελληνικής εκπαίδευσης, όπως ο Πέτρουλας τα οραματίστηκε.
- Να καθιερώσει ο Σύλλογος Φοιτητών Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών σε συμφωνία με τις Πρυτανικές Αρχές ημέρα μνήμης και εκδηλώσεων. Μια συγκεκριμένη ημερομηνία όπου κάθε χρόνο θα θυμόμαστε ορισμένοι και θα πρωτομαθαίνουμε οι υπόλοιποι την προσφορά και την συνεισφορά του Σωτήρη στην ιστορία. Για να μας φωτίζει το μεγάλο του παράδειγμα στους μικρούς καθημερινούς μας αγώνες.
- Να δοθεί μία αίθουσα που θα εφοδιαστεί με αρχειακό υλικό επί της προσωπικότητας του, της δράσης του της εποχής του.
- Να δοθεί σε ένα Αμφιθέατρο το όνομά του.
- Τέλος να στηθεί η προτομή του σε κάποιο χώρο του Πανεπιστημίου μας.
Και αυτά προφανώς ως ελάχιστο δείγμα γραφής από την πλευρά μας ότι έχουμε δικαίωμα στη μνήμη και συνάμα υποχρέωση.
Γιατί τίποτα δεν πάει χαμένο
στη χαμένη μας ζωή
τ' όνειρο σου ανασταίνω
και το κάθε σου γιατί.
Η σφραγίδα του συλλόγου φοιτητών ΑΣΟΕΕ
Η διπλανή σφραγίδα είναι αυτή που για 27 ολόκληρα χρόνια, χρησιμοποιεί ο Σύλλογος Φοιτητών ΑΣΟΕΕ "Σωτήρης Πέτρουλας".
Μετά από επικοινωνία που είχαμε με συνδικαλιστές της εποχής του '65 αλλά και μετά την μεταπολίτευση (π.χ. Στέλιος Παπάς, Μπαλαούρας Μάκης) μάθαμε τα εξής: μετά το θάνατο του Σωτήρη Πέτρουλα, δημιουργήθηκε από φίλους του πολιτική κίνηση με την επωνυμία του η οποία όμως με την πάροδο 2 ετών διαλύθηκε.
Στην Μεταπολίτευση και τους πρώτους μήνες του 1975 το Δ.Σ. του τότε Συλλόγου αποφάσισε να ονομάσει το Σύλλογο Φοιτητών της Ανωτάτης Σχολής Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών σε "Σωτήρη Πέτρουλα". Ταυτόχρονα αποφάσισε να ανακηρύξει τον Πέτρουλα επίτιμο μέλος του.
Το αν υπήρξαν ανάλογες κινήσεις τιμής και αναγνώρισης του Σωτήρη δε στάθηκε δυνατό να το μάθουμε.
Αυτό που επίσης μας πληροφόρησε η οικογένειά του ήταν ότι μέχρι το 1985 και κάθε χρόνο πραγματοποιούνταν πορεία στη μνήμη του από την ΑΣΟΕΕ προς το σημείο που έπεσε στη συμβολή των οδών Σταδίου και Χρήστου Λαδά.